Presentaties van de studiedag

U kunt hier de presentaties vinden van de ochtendsprekers:
http://www.slideshare.net/ErfgoedhuisZuidHolland

Een impressie van het ochtendprogramma

Een verslag van Ellen Steendam, consulent bij het Provinciaal Historisch Centrum:

Na de ontvangst met koffie en thee, opent dagvoorzitter Andries Ponsteen, directeur van het Erfgoedhuis Zuid-Holland, de studiedag met een verwijzing naar de doelstellingen van de dag:

Een algemeen overzicht geven van nieuwe media met voorbeelden uit de Zuid-Hollandse praktijk en de mogelijkheid bieden om er actief mee aan het werk te gaan. Ook wordt het blog genoemd, dat speciaal voor deze dag onlangs is opgezet.

Simone Stoltz, docent aan de Reinwardt Academie en zelfstandig informatiespecialist en collectiemanager, geeft een introductie op het begrippen nieuwe media en web 2.0. Het eerste is een brede term die voornamelijk verwijst naar de systemen die gebruikt worden. Web 2.0 is geen applicatie. Het is internet en meer, een community. Voorheen werd internet gebruikt om een website te maken. Web 2.0 draait om het gesprek dat wordt aangegaan met anderen, de dialoog, het delen, creeëren en het leggen van connecties. Het betreft een groep mensen die bij elkaar komt, zoals bij een popconcert, maar in het geval van web 2.0 is dit online.
Een aantal voorbeelden:
* youtube.com – filmpjes plaatsen, delen
* issuu.com – artikelen plaatsen, distribueren, delen
* flickr.com – foto’s plaatsen, delen
* twitter.com – communiceren op basis van de vraag “wat ben je aan het doen”

Web 2.0 kan veel nieuwe informatie opleveren. Het hoeft bovendien niet perse erg kostbaar te zijn. Veel is mogelijk door aansluiting bij al bestaande toepassingen, zoals het project van het Science Museum in Londen. Dit museum is gestart met het project Object Wiki. Op de site objectwiki.sciencemuseum.org.uk kan een ieder informatie toevoegen aan de collectie. In het kader van de tentoonstelling Scherven & Geluk zette Museum het Prinsessehof in Leeuwarden een netwerk op en vroeg verhalen en foto’s op bij het publiek. Dit zorgde voor nieuwe publieksgroepen in het museum.
De vraag is, waarom meedoen? Het is geen noodzaak, maar het is wel gemakkelijk. Belangrijk is in ieder geval om daar heen te gaan waar de bezoeker is, met andere woorden de bezoeker opzoeken.

Na deze inleiding volgen een aantal voorbeelden uit de provincie Zuid-Holland.

Nan van Schendel van de Openbare Bibliotheek Gouda vertelt over het Project Laboratorium Waterwolf. In dit project werken verschillende culturele instellingen samen, te weten: het streekarchief, het museum, de bibliotheek en de Haagse Hogeschool. Doel van het samenwerkingsverband is het bevorderen van transformatie van de instellingen door ondermeer nieuwe praktijksituaties uit te proberen, onderzoek te doen, interventies te plegen en de deskundigheid te bevorderen. Motto bij dit samenwerkingsverband is “Groot denken, klein doen”. Als voorbeeld van een deelproject wordt ondermeer Buiten Spelen genoemd, waarbij de Goudse erfgoedinstellingen zelf erop uittrokken en hun publiek opzochten.

Diana Timmer, hoofd educatie van het Haags Historisch Museum, licht het project De Stad Geschonden toe. Het project gaat over Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog en heeft als doel het uitbreiden van de kennis over deze periode en het betrekken van het publiek hierbij. Over deze periode in de Haagse geschiedenis is namelijk niet veel bekend. Voor dit project zijn verschillende digitale toepassingen gebruikt. Zo zijn er ondermeer een aantal wandelroutes door de stad uitgezet, waarbij de wandelaar zelf informatie (belevenissen) kan toevoegen. Zo’n wandeling heeft het karakter van de TomTom. Er wordt gewandeld van punt naar punt. Onderweg kan informatie worden opgevraagd en toegevoegd. Het is mogelijk om de informatie thuis te bekijken en met anderen te delen. Er zijn voor de verschillende doelgroepen (scholieren, 55+) verschillende typen routes.

Teun de Bruin van Erfgoedcentrum DiEP vertelt over de opzet van de audiotour over schrijver en dichter Cees Buddingh (1918-1985). Het Erfgoedcentrum heeft veel geluidsopnamen van het werk van Buddingh. Deze opnamen vormden de basis van de audiotour. De tour bestaat uit 4 verschillende wandelingen van ongeveer een uur. Bij de diverse locaties is informatie over de schrijver te beluisteren. Ook zijn originele teksten toegevoegd. De tour is als podcast te downloaden van de site van DiEP. Sinds de realisatie van de tour is gebleken dat het tot nu toe nog weinig is gebruikt. Het Erfgoedcentrum vermoedt dat dit komt doordat voor dit project weinig promotiemiddelen zijn ingezet. De ervaringen met deze tour zullen worden gebruikt bij het ontwikkelen van nieuwe media als onderdeel van de tentoonstelling Calvijn & Wij.

Wat is de rol van nieuwe media in de organisatie? Over dit onderwerp spreekt Lucie Kuijpers van het Maritiem Museum Rotterdam. Het museumbezoek is de afgelopen jaren naast een real life ervaring ook een virtuele ervaring geworden. De relatie met het publiek verandert. Voorheen was het museum “de zender” van informatie. Nu heeft het museum de taak ook te reageren op vragen van bezoekers met als resultaat een tweezijdige interactie. Vragen die zich binnen de organisatie aandienen zijn: zijn wij wel klaar? Willen wij wel communiceren? Zijn wij bereid te leren van onze bezoeker? Ondersteunt iedereen het nieuwe media beleid? Participeren wij omdat iedereen het doet of is het echt zinnig?
Belangrijk binnen de organisatie is ondermeer dat er een optimale toegang tot informatie bestaat, de techniek voorhanden is en dat de medewerkers de bereidheid hebben om te leren. Bovendien moet hen de mogelijkheid geboden worden om meer over nieuwe media te weten te komen (cursussen) en met elkaar kennis en ervaringen uit te wisselen. Communicatie betekent ook tijd. Hoe meer uitingen, hoe meer communicatie, hoe meer tijd hieraan moet worden besteed. Ook dit is een aandachtspunt voor de instelling. Het Maritiem Museum is op verschillende manieren actief met nieuwe media: het museum heeft o.a. een blog, een bibliotheekblog en digitale tentoonstellingen.
Tips aan het eind van deze presentatie: sta open voor nieuwe mogelijkheden, ken je doelgroep en weet wat zij doen (je hoeft dus niet aan alles mee te doen), maak nieuwe media iets van iedereen, “begin gewoon”.

Femke Burger, tentoonstellingsmaker bij het Museum voor Communicatie, was betrokken bij de tentoonstelling “Het Rijk van Heen en Weer”. De tentoonstelling bedoeld voor de leeftijdsgroep 4 tot 12 jaar vertelt over de verschillende manieren waarop en waarmee wij mensen communiceren. Het is ontworpen en uitgevoerd door Kiss The Frog en Hulskamp Audiovisueel. Vooraf zijn door het museum een aantal randvoorwaarden vastgesteld:
- Uitgaan van de kracht van het spel
- Er komt veel herhaalbezoek dus het spel moet leuk zijn
- Het museumbezoek moet thuis een vervolg krijgen (persoonlijk dossier)
- De spellen vertellen “ons” verhaal
- Losse interacties die één geheel vormen
- Zelf ervaren, handelen en leren
De kinderen bouwen in het spel hun eigen dossier op met informatie over de spelresultaten.

De verschillende projecten van Mediamatic Lab op het terrein van nieuwe media worden toegelicht door Michel Langendijk. De organisatie staat voor experimenteren, samen delen, zelf proberen. Mediamatic Lab ontwerpt en bouwt sociale netwerkprojecten, communities en koppelingen met de fysieke wereld (interactieve installaties). Bij het maken van installaties en websites wordt bijvoorbeeld altijd een self-made element toegevoegd. Belangrijk is de bezoekers/gebruikers te activeren door hen er zelf een onderdeel van te laten zijn.
Voorbeelden van projecten:
Website Het Geheugen van Oost – interactieve site waarbij bewoners van Amsterdam Oost verhalen over hun buurt vertellen.
IkTAG – koppeling persoonlijk profiel en fysieke wereld, waarmee Mediamatic een prijs won.
Mediamatic maakt gebruik van een brainstormgroep, een zogenaamde stoomketel, om over nieuwe ontwikkelingen en projecten met elkaar te brainstormen.