dinsdag 17 november 2009

NOIV over open source en open standaarden (studiemiddag 14 oktober 2009)


Fabels en feiten over een open source software (door Piet Hein Minnecré)

Piet Hein Minnekré werkt voor het platform Nederland Open in Verbinding (NOiV). Hij gaat kort in op het thema van de studiemiddag: open bronnen, open standaarden en open source. In zijn ogen zijn open standaarden van dit rijtje het belangrijkst voor erfgoedinstellingen. Open standaarden maken het mogelijk informatie over collecties gemakkelijk uit te wisselen en te delen met een groot publiek.

Wat is open source?
Open source software is het resultaat van samenwerking: met zijn allen aan een product werken en dat ook steeds verder ontwikkelen en verbeteren. Open source software mag door iedereen gebruikt worden, de code is openbaar. Dit in tegenstelling tot commerciële partijen, die (gesloten) software producten leveren met licenties (zoals bijvoorbeeld Microsoft).

Echter, om zelf met open source software aan de slag te gaan, moet je wel kunnen programmeren, en de meeste erfgoedinstellingen hebben die kennis niet. De code is weliswaar gratis en het gebruik ervan ook, maar je moet nog steeds een programmeur inhuren om ermee aan de slag te gaan. Daarmee is open source niet per definitie goedkoper dan gesloten software, zeker niet voor kleinere instellingen. Voor grotere (overheids)instellingen ligt dit anders, daarom adviseert het NOiV hen om in ieder geval de mogelijkheden van open source te bekijken bij de zoektocht naar nieuwe software.

Niet afhankelijk worden van leverancier
Waar het echt om gaat is dat je als instelling niet afhankelijk wordt van leveranciers. Zoals de school die hij aanhaalt en die veel data in een electronische leeromgeving had gestopt. Toen ze na 5 jaar wilden overstappen naar een andere leverancier, werd hun duidelijk dat dan alle informatie opnieuw zou moeten worden ingevoerd. Dit soort situaties kun je voorkomen door met open standaarden (bv EAD, Dublin Core) te werken, die interoperabiliteit mogelijk maken, het uitwisselen van data.

Het is niet zo dat open source software automatisch met open standaarden werkt. Heel vaak is dit wel het geval, maar het hoeft niet. Ook voor commerciële producten geldt: soms wordt er met open standaarden gewerkt, soms niet. Zorg ervoor dat je ernaar vraagt, of je nu open source of gesloten software wil gaan gebruiken.

Website Nederland Open in Verbinding: www.noiv.nl

1 opmerking:

Rosanne ten Caat zei

Nog een toevoeging als ik zo vrij mag zijn, en die Tamara zeker zal beamen: voor de digitale duurzaamheid is open source een groot voordeel. Als archiefvormers rechtenvrije software gebruiken voor het vormen van hun documenten, is deze software, zonder juridische consequenties, in de toekomst te kopiëren en aan te passen wanneer de leesbaarheid van de documenten dat vereist.

Rosanne ten Caat, Gemeentearchief Rotterdam